Geschiedenis

De geschiedenis van Stichting ’t Oude Landt gaat terug tot het einde van de zestiende eeuw. Op 13 april 1595, palmzondag, besloten de Staten van Holland toestemming te verlenen tot de verkoop van landerijen, om uit de opbrengst de stichting van een 'Wees-Huys ende onderhoudingen van arme Wees-Kinderen ende oude Menschen' mogelijk te maken.

Blijkbaar hadden de kerkmeesters, burgemeesters en schout zich enige tijd vóór april 1595 tot de Staten gericht met het verzoek een weeshuis te mogen oprichten. Het doel dat hun voor ogen stond, was een huis te bouwen waarin ze wezen en oude lieden konden onderhouden. Met ‘oude menschen’ en ‘oude lieden’ werden overigens oude mannen bedoeld.

De stichting van het weeshuis van Woerden vond dus plaats in 1595. Anders dan elders werd het Woerdense stadsweeshuis nieuw gebouwd. Het huis in de Haverstraat opende zijn deuren in 1604 en was bestemd voor ongeveer twintig kinderen. In tijden van epidemieën en oorlogen - te denken valt aan de grote pestepidemie van 1636 en het rampjaar 1672 - heeft het weeshuis, een belangrijke rol gespeeld in de opvang van jonge, ouderloze kinderen. In de zware jaren zeventig en tachtig van de zeventiende eeuw had het weeshuis op een gegeven moment de zorg voor zo'n vijftig kinderen. In de achttiende eeuw verbleven er gemiddeld twintig kinderen in huis: grote epidemieën waren er toen niet meer en oorlogen kwamen op het grondgebied van de Nederlandse Republiek niet meer voor.

Op last van de Franse overheid werd het weeshuis eind mei 1811 gesloten; de kinderen kwamen in huis bij werklieden en ambachtslui in Woerden. Alleen in de grote en middelgrote Nederlandse steden bleven de weeshuizen tot in de twintigste eeuw bestaan. Woerdense weeskinderen werden in de negentiende en twintigste eeuw besteed in gestichten of gezinnen, vaak vèr buiten Woerden. Hun aantal is nooit meer boven de tien uitgekomen. Na 1935 waren er in Woerden geen wezen meer voor wie het weeshuis moest zorgen.

Overigens duidde men voor ca. 1800 met 'gereformeerd' de heersende kerk aan. Pas na die tijd raakte de term 'hervormd' in gebruik. Vaak echter bleven instellingen de namen voeren die zij voor 1800 hadden gehad. Dat verklaart dat het stadsweeshuis dat vanaf ca. 1795 werd aangeduid als het 'gereformeerd weeshuis' en waarvan in 1821 het toezicht werd overgedragen op de kerkvoogdij van de Hervormde gemeente, ook anno nu nog wordt aangeduid als het gereformeerd weeshuis.

Evenals bij nieuwe bejaardenhuizen elders bleken ook bij 't Oude Landt na enige tijd aanpassingen noodzakelijk. Meer en ook sneller dan men in vroeger eeuwen ooit had gedaan, moest men handelen naar nieuwe inzichten. Dat hield concreet in dat de kamers groter moesten worden gemaakt en op iedere kamer een douche moest komen. Boven de huiskamer werden van drie kamers twee gemaakt en de lange vleugel aan de vijverzijde werd helemaal opnieuw gebouwd. Op de bestaande fundering werd een nieuw gebouw neergezet met grotere kamers dan voorheen, waardoor het totaal aantal plaatsen (87) met 23 verminderde tot 64. Na een grondige renovatie werd 't Oude Landt op 23 september 1988 heropend.

Verzorgingshuis 't Oude Landt telde dus 64 bewoners. Op het terrein van het verzorgingshuis bevonden zich nog 58 serviceflats, vijf inleunwoningen en 28 aanleunwoningen. Verder was er een ziekenafdeling waar ernstig zieken korte tijd intensief kunnen worden verpleegd. Het huis stond en staat open voor zelfstandig wonende ouderen uit heel Woerden: zij konden deelnemen aan verschillende activiteiten en gebruik maken van diensten als de maaltijdvoorziening.

In het jaar 2000 moesten de 28 aanleunwoningen plaatsmaken voor de nieuwbouw van 42 koopappartementen. Nog eens 12 jaar later, werden 18 verouderde serviceflats aan de voorzijde van het terrein gesloopt om het appartementencomplex ‘Hof van Bredius’ neer te zetten. Tijdens deze transitie werden de resterende 40 serviceflats grondig gerenoveerd en daar waar mogelijk rolstoelvriendelijk gemaakt. Door de veranderingen zijn deze 40 serviceflats het nieuwe sociale gezicht van de stichting geworden, de huurgrens ligt onder de huurtoeslaggrens.

Momenteel ontwikkelt de stichting plannen voor de bouw van nog meer luxe zorgappartementen op het eigen terrein. Daarmee heeft het bestuur van 't Oude Landt een ontwikkeling in gang gezet om binnen enkele jaren van het oorspronkelijke bejaardencentrum een woon-zorgcentrum voor ouderen te maken met een duidelijke functie naar buiten, passend in de huidige tijdsgeest, zonder de doelstelling van de oprichters te vergeten.